Lijnen en vlak
LIJN EN VLAK
Lijnen en vlakken staan voor een totaal andere manier om zich tot de wereld te verhouden: lijnen construeren de wereld op een historische manier, als een reeks opeenvolgingen, in de vorm van een proces.
Vlakken verbeelden de wereld op
een a-historische manier, namelijk ' met behulp van statische beelden '.Is het
ene beter dan het andere? Neen, want beide denkwijzen vervreemden ons van de
werkelijkheid ,al doen ze dat op een andere manier.
Lijn-denken wordt steeds schraler naarmate het aan (conceptuele) precisie wint, terwijl het (veel rijkere) beelddenken de neiging heeft om zich in de plaats te stellen van de werkelijkheid- wat door perfectionering van de technische media steeds makkelijker wordt.
Die dubbele vervreemding vormt dan ook het symptoom van een heuse crisis. Het beeld-denken lijkt bezig om het lijn-denken in zich op te nemen!
Daardoor zou dat beeld-denken objectief, bewust en ondubbelzinnig(...) kunnen worden en tegelijkertijd rijkgeschakeerd blijven, en dat zou er voor zorgen dat we onze 'realiteitszin' voor een deel herwinnen. Het prikkelende aan dit betoog is dat het met tal van ontwikkelingen resoneert die zich inmiddels hebben doorgezet: de potentiële groei van de beeldcultuur, of sommige vormen van 'postconceptuele' kunst die effectief het conceptuele lijn-denken 'in vlak-denken' heeft geïncorporeerd.....Maar het gevoel van herkenning bekruipt ons-jammer genoeg- nog het meest.
Vergelijking van 'vlak -denken en lijn -denken.
Allereerst kunnen we onszelf de vraag stellen: wat is
het verschil tussen het lezen van geschreven lijnen en het lezen van een beeld?
Het antwoord lijkt heel eenvoudig .We volgen een regel tekst van links naar
rechts, we springen van boven naar beneden naar de volgende regel en gaan van
links naar rechts van de ene naar de andere bladzijde. Een afbeelding
bekijken
we daarentegen door onze blik over het oppervlak te
laten glijden, langs lijnen die door de structuur van de afbeelding lijken te
worden ingegeven .Het lijkt er op dat we bij het lezen van regels tekst een
structuur volgen die ons is opgelegd, terwijl we ons bij het lezen van een
afbeelding vrijelijk bewegen binnen een structuur die ons wordt
voorgesteld. Toch is dat geen goed antwoord op onze vraag . We wekken
namelijk de indruk dat beide lezingen lineair zijn ,in de twee gevallen volgen
we immers lijnen en dat het veschil tussen beide
iets te maken heeft met vrijheid. Maar als we er dieper over nadenken , beseffen
we algauw dat dit niet het geval is. We kunnen afbeeldingen inderdaad bekijken op de
manier die we net hebben beschreven, maar hoeven dat niet te doen. Zo kunnen we
een afbeelding in zijn geheel overzien.